? — Günümüz
Aydın’ını Efeler ilçesine bağlı Kuyucular, İlyasdere, Umurlu, Kızılcaköy mahalleleri, Köşk ilçesine bağlı Beyköy Mahallesi ve Kuyucak ilçesine bağlı Değirmendere mahallesinde toplam yaklaşık 70 bin dekar arazi üzerine yayılan ruhsat alanları ve jeotermal enerji projelererine karşı çevre halkın tepkisi ve yer yer direnişi mevcut. İhale usulüyle arama ve işletmesi özel sektöre devredilerek birçoğu holding kolu olan özel şirketler tarafından yürütülen ve hem arama çalışmaları hem de santral kurulumu kamu arazileri üzerinde gerçekleşen, bunun mümkün olmadığı durumlarda da “kamu yararı gözetimi” gerekçesiyle hukuki dayanakla acele kamulaştırma kararı verilerek özel mülk üzerine kurulabilen jeotermal tesislerin çoğu henüz işletilmeye açılmadan ihtilaf konusu olmaktardır. Hatta projelerin birçoğu planlama aşamasında çevre halkın tepkisine yol açmaktadır. Keza projelerle ilgili ÇED süreçleri de Çevre ve Şehircilik Bakanlığının düzenlediği mevzuat gereği yürütülen halkın katılımı toplantılarında tartışma konusu olmakta; projelerin çoğu kez çevre halkın bilgisi ve rızası olmadan hayata geçirildiği gözlemlenmektedir. Birçok açıdan toplumsal anlamda tartışmalı süreçlerle sulak alanların, çay ve derelerin, yerleşim alanlarının ve başta zeytinlikler ve incir bahçeleri olmak üzere tarım arazilerininin yakınında kurulan bazı JES’lerin de 5686 sayılı jeotermal kaynaklar ve doğal mineralli sular kanununa aykırı olarak çevreye yüksek sıcaklıkta jeotermal akışkanlar saldıkları hem çevre halkı, hem basın yayın organları hem de bilir kişilerce tespit edilmiş ve belgelenmiştir. JES’lerin bu şekilde işletilmesi içinde bulundukları ekolojiyi ve bütüncül olarak – diğer ekonomik faaliyetlerden hava kalitesine kadar – tüm çevreyi olumsuz etkilemektedir. Aydın ve Manisa bölgesinde bircok santral faaliyet gosterirken, proje başlamadan cevre ihtilaflarinin baş gosterdigi projelerden biri 2020 sonu itibariyle henüz kurulum aşamasında olan bir Güriş Holding iştiraki olan Gürmat Elektirik Üretim A.Ş.’nin sahip olduğu Sarı Zeybek JES (54 MWe) projesidir. Aydin Ili Merkez, Incirliova Ilçesi Kizilcaköy, Dereağzi Ve Gerenkova Mahalleleri mevkiindeki yapilmasi planlanan Sari Zeybek JES projesi ile ilgili olarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığına sunulan ÇED raporu çevre ve bölge halkının yoğun itirazına rağmen Bakanlığın inceleme ve değerlendirme komisyonunca incelenmiş, değerlendirilmiştir ve olumlu bulunmuştur. 2019 Ağustos’tan beri çadır kurarak direnen çevre halkı bu şüreçte birçok kez şirket güvenlik güçleri ve kolluk kuvvetleriyle karşı karşıya gelmiş, kolluk kuvvetlerince müdahaleye uğramıştır.